Một chế độ dinh dưỡng hợp lý luôn có một vai trò nhất định trong bất cứ quá trình điều trị bệnh nào. Đối với những bệnh nhân có bệnh thận mãn tính hoặc suy thận. Trong giai đoạn cuối của chu kỳ lọc máu cần có một thực đơn dinh dưỡng thích hợp. Giúp mau hết bệnh và hồi phục sức khỏe nhanh chóng.
Các loại thực phẩm thường được phân thành nhiều nhóm. Tùy thuộc vào thành phần chất dinh dưỡng chứa nhiều trong loại thực phẩm đó. Có 4 nhóm thực phẩm chính được kể đến. Nhóm chất đạm; nhóm chất bột – đường; nhóm chất béo và nhóm còn lại cung cấp vitamin và khoáng chất. Trong số các nhóm kể trên có 3 nhóm góp phần cung cấp năng lượng cho cơ thể con người. Bao gồm chất đạm, chất đường bột và chất béo. Được tính bằng Kilocalo; viết tắt là Kcal. Bên cạnh đó còn có các chất khác trong cơ thể không sinh năng lượng. Khoáng chất, nước và chất xơ, vitamin.
Mục lục
Chế độ ăn cho bệnh nhân suy thận
Để xây dựng một thực đơn dinh dưỡng hợp lý cho bệnh nhân suy thận. Người nhà cần phải tuân theo những nguyên tắc sau. Ăn giảm đạm trong khẩu phần ăn. Tuy nhiên vẫn phải đảm bảo có đủ năng lượng để duy tri các hoạt động hàng ngày. Giảm muối, giảm phốt pho, tăng canxi. Lipid: chiếm 15-20% năng lượng. Lượng nước đưa vào phù hợp. Cung cấp đủ các vitamin: nhóm B, E.
BSCKI. Nguyễn Thị Thúy – Khoa Lọc máu Bệnh viện TWQĐ 108 đã đưa ra một số lời khuyên về chế độ dinh dưỡng dành cho bệnh nhân mắc bệnh thận mạn – lọc máu chu kỳ như sau:
Ăn giảm đạm
Đạm có vai trò trong xây dựng và tái tạo cơ thể; là thành phần chính của các men, kháng thể, nội tiết tố, dịch nội môi, vitamin…; sinh năng lượng. Tuy nhiên bệnh nhân suy thận nên thận không đào thải được các sản phẩm do chuyển hóa đạm sinh ra như ure, acid uric, do đó cần ăn giảm đạm.
Giảm đạm phụ thuộc vào số lần lọc máu/tuần. Bệnh nhân chạy thận 1 lần/tuần, số lượng đạm là 1g/kg cân nặng khô/ngày. Bệnh nhân chạy thận 2 lần/tuần, số lượng đạm là 1,2 g/kg cân nặng khô/ngày. Bệnh nhân chạy thận 3 lần/tuần, số lượng đạm là 1,4g/kg cân nặng khô/ngày.
Ưu tiên các thực phẩm giàu đạm có giá trị sinh học cao từ nguồn động vật (thịt, cá, trứng, sữa,…). Hạn chế các thực phẩm giàu đạm có nguồn gốc thực vật (đậu, đỗ, vừng, lạc). Tỉ lệ đạm động vật ≥ 60%. Nên ăn các loại ngũ cốc có hàm lượng đạm thấp như: khoai củ (khoai sọ, khoai lang, sắn,…), các sản phẩm chế biến từ khoai củ (miến dong, bột sắn). Nên ăn gạo, mỳ dưới 200g/ngày. Nên ăn các loại rau củ có hàm lượng đạm thấp như bầu, bí, mướp, dưa chuột, cải trắng, cải cúc, cải bắp, su su. Hạn chế ăn các loại rau củ có hàm lượng đạm cao: rau muống, rau ngót, rau giền, giá đỗ, rau đay, mồng tơi, cải xanh.
Đủ năng lượng
Vì ăn giảm đạm do đó cần tăng cường nhóm tinh bột, đường và chất béo để tránh suy dinh dưỡng. Tổng mức năng lượng phụ thuộc vào chiều cao theo công thức: 30-35 (kcal) x chiều cao (m) x chiều cao (m) x 21 (kcal).
Chất béo
Tỷ lệ 15-25% tổng năng lượng trong đo 1/3 là chất béo no (mỡ động vật), 1/3 là acid béo không no một nối đôi (dầu thực vật), 1/3 là acid béo no nhiều nối đôi (cá hồi).
Giảm muối, giảm phốt pho, tăng can xi
Ăn nhạt, ăn tối đa 3g muối/ngày, tương đương 15ml nước mắm. Tránh ăn/ uống các thực phẩm chứa muối (dưa muối, cà muối, thịt cá muối,…; các thực phẩm chế biến sẵn như: giò, chả, thịt hun khói, thịt hộp, xúc xích…). Không dùng các gia vị chứa muối (nước mắm, gia vị, mì chính, muối) trong chế biến thức ăn.
Hạn chế các thực phẩm giàu phốt pho: lục phủ ngũ tạng động vật, sô cô la, ca cao,… Rất hạn chế các thức ăn chứa nhiều Kali: cam, chuối, quả bơ, hạt họ đậu, dâu, nho khô, sô cô la… Nên ăn các thực phẩm giàu can xi: sữa, cá con, cua
Lượng nước đưa vào vừa phải
Hạn chế nước uống (tùy tình trạng nước tiểu): Lượng nước uống trong ngày = lượng nước tiểu 24h + 300 -500 ml (mất qua mồ hôi, hơi thở) + lượng dịch mất bất thường (sốt, nôn, ỉa chảy). Lượng nước uống bao gồm tính cả lượng dịch truyền, nước uống thuốc, uống canh, uống sữa
Bổ sung vitamin
Vitamin có nhiều trong rau, củ, quả.
Nguồn: benhvien108.vn
